ویولن احتمالاً شناخته ترین ساز در بین تمام سازهای ارکستر غرب می باشد. خانواده سازهای زهی شامل: ویولن، ویولا، ویولنسل و کنترباس (دوبل باس) می باشند. ویولن در حدود سال 1550 از ویولن ابتدایی به نام "رباب" (Rebec) متعلق به قرون وسطی و یک نوع "لیر" «Lira da braccio» که نوازنده هنگام اجرا دسته آن را روی شانه قرار می دهد، ابداع گردید. هر چند جزئیات در تغییر و تحول متفاوت می باشند، به هر حال ویولن اولیه دارای 4 سیم، گوشی های افقی، کمربند و سوراخ های صدا به شکل (f) که در مدت 400 سال کمی تغییر کرده است. شروع ساخت ویولن به قرن 16 میلادی در ایتالیا مربوط می شود. و بعدها توسط سازندگانی چون «استرادیواری و گارنری» رشد و تکامل پیدا کرد. در مدت قرن 18 مصنفین ویولونیست مانند «ویوالدی و تارتینی» حوزه تکنیک نوازندگی را توسعه دادند و بعلاوه پیشرفت و تکامل آرشه در قرن 19 میلادی بر امکانات این ساز فراگیر و جامع افزوده شد. (سازشناسی سازهای ارکستر سمفنیک و دوران های تاریخ، ترجمه: مرتضی مبکی)

ویولن کوچکترین عضو خانواده سازهای زهی آرشه ای و از لحاظ تکنیک یکی از بهترین و پرکاربردترین سازهای ارکستر سمفونیک به شمار می رود.

کوک سیم های این ساز از بم به زیر عبارتند از "سل"، "ر"، "لا"، "می" در کلید سل.

مشخصات ظاهری آرشه ویولن

1- چوب آرشه: این قسمت از چوب پرنامبوکو (pernombuco) ساخته شده و دارای انحنایی است که به سمت موهای آرشه می باشد

2- موهای آرشه: جنس این موها معمولاً ار دم اسب یا مواد مصنوعی است.

3- پیچ فلزی: کاربرد این پیچ شل و سفت کردن موهای آرشه می باشد.

4- بست فلزی انتهای آرشه: این قسمت نگهدارنده موهای آرشه می باشد.

5- نوک آرشه: جنس این قسمت از فلز یا عاج است که علاوه بر زیبایی نقش محافظ را نیز ایفا می کند.

سازهای آرشه ای از جمله ویولن در صورت کلی معمولاً به دو شیوه نواخته می شوند که هر کدام از این دو شیوه به صورت های مختلف و با افه های مخصوص به خودشان قابل اجرا هستند.

این دو شیوه عبارتند از:

1- نواختن با آرشه که با این علامت (arco) مشخص می شود.

2- نواختن بدون آرشه و با استفاده از زخمه زدن که (pizzicato) نام داشته و با علامت اختصاری "pizz" نشان داده می شود. (منبع: کتاب ساز شناسی سمفونیک، گردآوری و تدوین: مهری اسدی)