سه تار، از سازهای زهی مضرابی (زخمه ای) مقید است که در ساخت آن از چوب، فلز و زه یا نخ نایلون استفاده می شود. سه تار را از خانواده تنبور دانسته اند و امروزه، در مقایسه، به تار نزدیک تر است و معمولا نوازندگان تار با نواختن سه تار نیز آشنا هستند. این ساز را در حالت نشسته به صورت افقی روی ران پا قرار می دهند، به نحوی که دسته آن در طرف چپ و کاسه در طرف راست نوازنده قرار می گیرد. نوازنده سرانگشت های دست چپ را در طول دسته روی دستان ها حرکت می دهد و با ناخن انگشت سبابه دست راست به سیم ها زخمه می زند. سه تار را به علت سبکی وزن، ایستاده هم می توان نواخت. (منبع: سازشناسی ایرانی، مولفان: ارفع اطرایی، محمدرضا درویشی)

کاسه طنینی: کاسه، گلابی شکل و از جنس چوب است و روی دهانه آن، صفحه چوبی قرار دارد. کاسه را گاه یک تکه و گاه از ترک های به هم متصل شده چوب می سازند و به منظور زیبایی گاه طرح هایی با صدف یا استخوان بر روی آن نصب می کنند.

صفحه ی رو: صفحه ی روی سه تار از جنس چوب است و معمولا سوراخ های کوچکی روی آن ایجاد می کنند که خروج صدا را از کاسه طنینی ممکن می سازند.

خرک: خرک نیز از جنس چوب و به طول تقریبی 4 سانتی متر و ارتفاع تقریبی 7 میلی متر است و سطح زیرین مسطح آن بر روی صفحه قرار می گیرد. روی خرک شیارهای کم عمقی ایجاد می کنند که سیم ها از روی آنها عبور می کنند و از هم جدا نگه داشته می شوند.

دسته: دسته ی سه تار در مقایسه با کاسه آن باریک تر و به صورت لوله ای توپر به قطر تقریبی 2/5 و طول 45 تا 50 سانتی متر از چوب ساخته می شود. روی دسته مسطح و پشت آن نیم دایره است و دستان ها در طول دسته بسته می شوند. دسته ی سه تار از یک طرف به کاسه و از طرف دیگر به سرپنجه متصل است.

سرپنجه: سرپنجه در ابتدای طول دسته و از جنس چوب است که چهار عدد گوشی، دو به دو در طرفین آن قرار گرفته اند. گاه داخل سرپنجه را به طرف بیرون خالی می کنند و سیم ها مثل سیم های تار بسته می شوند. گاه نیز ممکن است سرپنجه در ادامه ی دسته ی توپر ساخته شود. در این صورت سیم ها به طرف بیرون سرپنجه به دور گوشی ها بسته می شوند.

گوشی ها: گوشی ها از جنس چوب به صورت میخ سرپهن ساخته می شوند. انتهای گوشی که باریک تر است در قسمت توپر چوب سرپنجه فرو می رود و قسمت پهن گوشی که هنگام کوک کردن ساز در دست چپ نوازنده به چپ و راست گردانده می شود بیرون از سرپنجه است و سیم ها به دور انتهای باریک آن پیچیده می شوند. در این صورت بین دسته و سرپنجه، چند میلی متر بالاتر از شیطانک، زهی از جنس دستان ها چند دور روی سیم ها می بندند تا از جا به جا شدن آنها از روی شیطانک جلوگیری شود.

شیطانک: قطعه چوب باریک و کم ارتفاعی است به عرض دسته و ارتفاع 4 میلی متر، با شیارهای کم عمق که بین دسته و سرپنجه قرار دارد و سیم ها هر یک از درون یکی از این شیارها می گذرند و به طرف گوشی می روند.

دستان ها: دستان بندی سه تار درست مانند تار، و جنس دستان ها از زه یا نخ نایلون است. سه تار نیز معمولاً 28 دستان دارد که در گروه های چهارتایی و سه تایی بسته می شوند.

سیم گیر: قطعه ای است کوچک از جنس چوب و گاه استخوان که در انتهای بدنه ی کاسه نصب می شود و گره سیم ها به شیارهای روی آن می افتند.

تعداد و جنس سیم ها: سه تار داری 4 سیم فلزی با ضخامت های مختلف است. می گویند سیم چهارم (بم) را درویشی سه تار نواز به نام مشتاق علیشاه به آن اضافه کرده است و نوازندگان قدیمی این سیم را به نام مشتاق می شناسند. قطر سیم های اول و دوم 0/20، سیم زرد 0/22 و سیم بم 0/38 یا 0/36 است.

وسعت معمول صدای سه تار نزدیک به سه اکتاو است.

کوک سیم ها برای نواختن مقام های موسیقی ملی می تواند متغیر باشد (به ویژه سیم های سوم و چهارم)

نت نویسی سه تار با کلید سل خط دوم حامل است.

مضراب: سه تار را با ناخن انگشت سبابه دست راست می نوازند. گاه از ناخن مصنوعی و یا حلقه ای که زایده ای از جنس شاخ یا نایلون در درون آن قرار دارد و در انگشت سبابه قرار می گیرد نیز استفاده می شود.

سه تار در تک نوازی و گروه نوازی استفاده می شود و از امکانات اجرایی تار برخوردار است (منبع: سازشناسی ایرانی، مولفان: ارفع اطرایی، محمدرضا درویشی).